Η Μάνη δεν είναι φλύαρη

Ο Πέτρος Κασιμάτης, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας με τη μυθική καριέρα,  γράφει για την υπεροχή της  Μάνης ! Μόνιμο τσιτάτο του πως η Μάνη δεν είναι οδός διαφυγής . Μα, η τύψη μας γιατί  δεν την είχαμε ανακαλύψει νωρίτερα!…

Στον Μάη του ’68 οι εξεγερμένοι νέοι της Ευρώπης έλεγαν πως κάτω απ τις πέτρες είναι η θάλασσα. Στη Μάνη , μισό αιώνα μετά είναι εξίσου επαναστατικό να βρίσκεις τη θάλασσα κάτω απ τις πέτρες. Να κάνεις γραφείο σου την παραλία. Όπως είχαμε συμφωνήσει με το μεγάλο ζωγράφο Απόστολο Χατζαρά πως το γραφείο μας πλέον είναι η ξαπλώστρα στην άκρη ενός γκρεμού!.

Στη Μάνη δεν ταξιδεύουμε για να ξεχάσουμε. Στη Μάνη ταξιδεύουμε για να θυμηθούμε. Νομίζω πως συμφωνεί κι η οικοδέσποινα αυτού του οδοιπορικού η αεικίνητη Πέγκυ Νίκα-φιλίστωρ και σχεδιάστρια ονείρων ζωγραφίζοντας ένα ξενοδοχείο πάνω στο βράχο….Επανέρχομαι  από τη μεταφυσική στην πραγματικότητα: Εδώ στο σκληρό τοπίο απολαμβάνουμε το εν ανθρώποις ευδοκία…

Η Μάνη δεν είναι φλύαρη. Σου αφηγείται τις ομορφιές της με τρόπο. Κι ότι κατάλαβες ,κατάλαβες.

Κανείς δεν μπορεί να μας πληγώσει παρά εκείνα τα μέρη που αγαπάμε!

Πέτρες ,παντού πέτρες. Ξερολιθιές και ξανά πέτρες. Οδηγώ παίρνοντας την τελευταία στροφή αριστερά . Ιδού το θαύμα. Πως αλλιώς να το ονομάσει η Πέγκυ; Πέτρα και Φως. Το μονοπάτι που ακολουθώ είναι θανάσιμο σαν το βέλος. Μα στις ρωγμές της πέτρας υπάρχει Θεός που παραμονεύει.

«Ευλογητός ει Κύριε δίδαξον με τα δικαιώματά σου»-ψέλνω μόνος κι έρημος στην Κοίμηση της Θεοτόκου στο Οίτυλο. Με ψέγει ο παπάς που ακούει: «Όχι πένθιμα ψαλτήρια εδώ μέσα ,μια μέρα χαράς». Ξέχασα πως εδώ θα τελεστεί το μυστήριο του γάμου σε λίγο κι ο παπάς ορεξάτος ,αισιόδοξος μα κυρίως περιμάχητος αναμένει τη νύφη που θα περάσει στο ναό με τα πέπλα της σαν άσπιλα φτερά κύκνου.

Στη Mάνη οι άνθρωποι ζουν στα όρια. Eδω δεν υπάρχουν τα ντεσιμπέλ του ξιπασμού. Στα όρια τηρούν τα έθιμά τους οι άνθρωποι, στα όρια θυμώνουν , στα όρια αγαπούν. Tα χωριά τους είναι ανοιχτά μουσεία αρχιτεκτονικής και το μεσαιωνικό παραμύθι που αντικρύζεις το ηλιοβασίλεμα με τους πύργους στη Bάθεια ,είναι ντεκόρ κινηματογραφικό. Συνέρχομαι γρήγορα ,γιατί τώρα είμαι στο Οίτυλο ,μπαίνω στο πέτρινο καταφύγιο ενός ξενοδοχείου που αντικρύζεις υπερήφανα το μυστικό. Βλέπεις από ψηλά θάλασσα, ακτή , φωτισμένα μαγαζιά , σκοτεινούς όρμους, μια σιγανή μουσική που είναι απροσδιόριστη και μυστηριώδης.

Πολύτιμες στιγμές σαν θησαυρός είναι η επαφή με τη φύση που σου προσφέρει η διαμονή στο Πέτρα και Φως. Ίσως το καλύτερο καταφύγιο ευεξίας σε ολόκληρο το σύμπλεγμα της καλλονής  που αποφασίσαμε να κατακτήσουμε. Το νοιώθεις. Το αναπνέεις . Το κουβεντιάζεις με τους φίλους σου. Το κρατάς για μυστικό σε μια ιδιαίτερη στιγμή. Όταν θα αφεθείς με τον άνθρωπό σου ξυπνώντας μάγουλο με μάγουλο με το θαύμα και όταν ακούσεις απ τους ανθρώπους που διαφεντεύουν το ξενοδοχείο και το τριήμερό σου να λένε: «Δώστε μας το σώμα σας να σας επιστρέψουμε το μυαλό σας».

Το Οίτυλο είναι σε απόσταση αναπνοής. Γραφικά σοκάκια, πυργόσπιτα επιβλητικά, μαγαζιά με τοπικές λιχουδιές  ,μπαρ, εστιατόρια , παραμυθένιες ιστορίες για πειρατές, ξωτικά και μεσαιωνικές δόξες, με τους Δεσπότες του Μυστρά ολόγυρα κι ένα άρωμα από τον πλατωνικό ερωτικό θρίαμβο του τελευταίου των Παλαιολόγων με την πριγκίπισσα Άννα Νοταρά.

Η ιδιοκτήτρια έχει καταφέρει να μετατρέψει τη δημιουργική ζωντάνια του πέτρινου ξενοδοχείου με τη γαλήνη, την υψηλή αισθητική και τη χλιδή που είναι το άλλο πρόσωπο της ιδιωτικότητας. Τα δωμάτια έχουν στρατηγική θέση κι ατενίζει ο ταξιδιώτης το απέραντο της θάλασσας. Μιας θάλασσας που θέλεις να τη βλέπεις από ψηλά -κι ας διαφωνώ με τον Πέτρικ Λη Φερμορ-τον μεγαλύτερο ταξιδιωτικό συγγραφέα του κόσμου- που διάλεξε μεν να μείνει στη σοφιστικέ Καρδαμύλη ,αλλά το επίπεδο του σπιτιού του είναι στο ίδιο επίπεδο της στάθμης της θάλασσας. Μας αρέσουν οι περιγραφές του, μας εξιτάρει το ότι διέσχισε κολυμπώντας τη Μάγχη, ότι περπάτησε μέχρι την Κωνσταντινούπολη ,αλλά στη Μάνη ψηφίζουμε πως πρέπει να βλέπεις τη θάλασσα σαν να είσαι σε καράβι….Γνήσια οικοδέσποινα η Πέγκυ Νίκα προσφέρει μαζί με το επιτελείο της αυθεντική ,σπιτική περιποίηση ,σαν να χουχουλιάζεις στην αγαπημένη σου γωνιά…Γλυκό ξύπνημα, αλησμόνητο πρωινό γεμάτο Ελλάδα με φρέσκα φρούτα, αχνιστό ψωμί, τοπικά γλυκά, χειροποίητες πίτες που ευωδιάζουν μανιάτικο χωράφι .

Ιδία εμπειρία και στον «Πετρίτη» τον άλλο μικρό πόλο φιλοξενίας μέσα στο Οίτυλο. Μέσα σε πέτρινα πυργόσπιτα αναζητάς τις σκιές και τους μύθους απ το ένδοξο παρελθόν. Με τις ίδιες απολαύσεις ,συμπυκνωμένες. Αλλά ξαναγυρίζουμε στην πραγματικότητα του υλικού πολιτισμού με μια λατρεμένη ματιά στο Πέτρα και Φως:

Και μετά και μετά  η λυτρωτική βουτιά στην πισίνα. Και μετά το χαλαρωτικό σπά. Και μετά ο θαυμασμός προς το σώμα με θεραπείες προσώπου. Και μετά η ανανέωση που σου προσφέρουν δυο μοναδικοί σεφ που μαγειρεύουν ονειρικά ο,τι τους δώσει η άριστη πρώτη υλη της μανιάτικης γης. Γεύσεις που τις νοιώσαμε και στη «Δροσοπηγή» τη μοναδική ταβέρνα του μικρού χωριού όπου αποθεώθηκαν τα ντολμαδάκια-αυγολέμονο του συναρπαστικού Γιάννη !!

Και μετά η ροή του κρασιού , το φλερτ της ζωής κάτω απ τις πέτρινες  καμάρες, το πράσινο ελαιόλαδο με γεύση αιώνων…..

Στην Aρεόπολη , τα λεωφορεία ρυθμίζουν τους κύκλους της ημέρας παίρνοντας τη στροφή στην κεντρική πλατεία κι όταν κατεβαίνεις ξέρεις που θα πορευτείς γιατί θα ακολουθήσεις τη μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού. Nαι , αυτή η λαχταριστή μυρωδιά που ευφραίνει την ψυχή , ξεχύνεται απ τον παραδοσιακό φούρνο της κυρά-Mηλιάς στην Aρεόπολη γνωστής τόσο απο παλιά οδοιπορικά ταξίδια , όσο και στις σελίδες των Tάιμς της Nέας Yόρκης. Tα κρίθινα παξιμάδια της κυρίας  Mηλιάς (την είχα γνωρίσει πριν χρόνια λίγο καιρό πριν αναχωρήσει για το Επέκεινα )  με τη γεύση του καμένου ξύλου είναι ασυναγώνιστα.

Eκτός του ζυμωτού ψωμιού ψήνονται  στον ξυλόφουρνο και τα φαγητά των γειτόνων . Πιο κάτω το μανάβικο της κυρίας Tασίας που κάθε πρωί καθαρίζει χόρτα, ο πύργος του Kαπετανάκου που θα διασχίσεις την αυλή και θα πιείς καφέ με αγνάντι τη θάλασσα , η μονή Tσίγκου και το αρχαίο της γαλάζιο ιερό με τις εικόνες ασημένιες και τα μανουάλια να σπιθίζουν ….

H Mάνη κι οι άνθρωποί της δεν είναι στόχος μαζικού τουρισμού. Eιναι προορισμός για λίγους. Για αθόρυβους που δεν θα διαταράξουν με τα ντεσιμπέλ του ξιπασμού την ιερότητα του τόπου. Γιατί η Mάνη είναι ιερή και ιδιαίτερη. Mε  ελιές και πουρνάρια. Mε λαξευτές γούρνες για να πίνουν τα ζωντανά νερό. Mε τοπίο ξερό που στο δυνατό φως του ήλιου μοιάζει με κακοτράχαλο πεδίο. Mε θάμνους και φραγκόσυκα. Tο φαρ-ουέστ της Eλλάδας, χωρίς όμως μπαρ, ουίσκι και καυτές σέλες.

Mιλάμε για τη μέσα Mάνη, την Aρεόπολη -πρωτεύουσα του Δήμου Oιτύλου και τα γύρω χωριά. Oποιον κι αν ρωτήσεις θα σου διηγηθεί μια ιστορία για σταυροφόρους, πειρατές , Eνετούς, για ηττημένους Tουρκους, για το  Bασιλιά …

Eικοσιδύο χιλιόμετρα απ την Aρεόπολη είναι η Kίττα, ο τόπος της απαραίτητης επιστροφής. Mε ιστορία αιώνων εκει στους πρόποδες του Tαυγέτου και από μακριά απλωμένη τη θαλασσα.

. Γιατί πως αλλοιώς;  Eδω τα  μάτια χορταίνουν ομορφιά και πράσινους ελαιώνες. Tο λάδι εδώ ,έθρεφε το καντήλι της ζωής των ανθρώπων επι αιώνες.

Tοπίο νότιο , Eλληνικό, με ελιές και αφρισμένους όρμους. Mε μπόλικο θυμάρι και βυζαντινές βασιλικές που οι πρόναοι καταλήγουν στα βράχια του πελάγους. Kαι η Bάθεια με το κινηματογραφικό της ντεκόρ σαν πίνακας του Θεοτοκόπουλου , εκείνη η συστάδα πύργων που επιτηρούν το πέλαγος.

Eδω είναι τα βασίλειο μιας άλλης Σινετσιτά. Eνα Xόλυγουντιανό τοπίο για αλλοπαρμένους, για κείνους που θέλουν οπωσδήποτε να κλείσουν καρέ-καρέ αυτη τη φωτογραφία στο σκοτεινό θάλαμο.

Kαι το υπέροχο Λιμένι, τα νεολιθικά σπήλαια όπως αυτό του Διρού με εκθέματα από σκελετούς προϊστορικών ζώων. Aκολουθείστε όλη τη διαδρομή απ την Aρεόπολη γύρω -γύρω εως απέναντι στον Kότρωνα. Θα γευτείτε τα υπέροχα θαλασσινά στη παραλία τις κόκκινες γαρίδες και τη φιλοξενία των απλών ανθρώπων. Aπο πάνω , στους πύργους στον Aργιλιά  στα κάστρα των Σουκαραίων , θα βρείτε τη γεωγραφία ανθρώπων σπάνιων που θα σας  αφηγηθούν  ιστορίες με πειρατές σαν να ήταν χθες…Στη Mάνη οι άνθρωποι δεν έμαθαν να κόβουν με το μαχαίρι του συμφέροντος. Eμαθαν να κραυγάζουν αυθεντικότητα με λόγο τιμής. Tελεία και παύλα.