Τα Μαύρα κουτιά του Χρηματοπιστωτικού Καπιταλισμού

Του Ηλία Καραβόλια

Με ενα άρθρο του στο περιοδικό ΗΟΤDOC του Ιουνίου, ο Γ.Βαρουφάκης δείχνει πώς οι ταξικές ανισότητες έχουν πλέον συνδεθεί άρρηκτα με την υπερταχεία κυκλοφορία της πληροφορίας στα χρηματιστήρια.

Αναφέρει τα υψηλής συχνότητας ρομποτάκια συναλλαγών(high frequency trading),δηλαδή τους αλγοριθμικούς υπολογιστές μεγάλων οίκων γυρω απο την Wall Street ,με καλωδίωση και servers που δημιουργούν βάσεις δεδομένων για να “παίζουν” με τα νανοδευτερόλεπτα εκτέλεσης των εντολών αγοράς και πώλησης αξιογράφων(μετοχές, ομόλογα, εμπορεύματα, νομίσματα κ.α) .Το φαινόμενον καλείται front running και φυσικά συνεπάγεται τεράστια κέρδη για τους έχοντες τέτοια λογισμικά συναλλαγών.

Διαβάζοντας το βιβλίο Flashboys ,του αποκαλυπτικού πάντα συγγραφέα Μ.Lewis, είδα να ξεδιπλώνεται μπροστά μου ακόμη ένα απο τα καλά κρυμμένα μυστικά του σύγχρονου χρηματοπιστωτισμού.

Η ύπαρξη συστημάτων με σκιώδεις συναλλαγές σε αδιαφανείς μυστικές πλατφόρμες (dark pools), μη εποπτευόμενες απο αρχές, που αποτελούν μαύρα κουτιά πληροφόρησης για τους μικρούς παίχτες των αγορών.

Ονόματα όπως Chi-X Eurοpe,Liquidnet,NightVision,DBA,Sigma X ,αποτελούν τους κρυφούς κοινούς τόπους υψηλής συχνότητας συναλλαγών των μεγάλων παιχτών.Κάτι σαν εξωχρηματιστηριακές αγορές,σαν αδιαφανή μικρά ηλεκρονικά χρηματιστήρια που λειτουργούν σαν κόμβοι για arbitrage(εξισορροπητική κερδοσκοπία)στα μεγάλα και γνωστά χρηματιστήρια.

Το φαινόμενο είναι στην ουσία του ” ανώνυμες συναλλαγές υψηλής συχνότητας σε ιδιωτικές πλατφόρμες”.Και οι ιδιώτες μέτοχοι σε αυτές τις πλατφόρμες είναι οι γνωστοί άγνωστοι θεματοφύλακες της χρηματιστηριακής οικονομίας: Morgan Stanley,Goldman Sachs,Merril Lynch, UBS,JP Morgan,Deutche Bank κ.α Πολλές εταιρείες ανάλυσης των χρηματαγορών μιλάνε πλέον για ποσοστά σε αυτές τις σκιώδεις συναλλαγές που ακουμπάνε το 25-30\% του τζίρου στα επίσημα χρηματιστήρια.

Υψηλή ταχύτητα σε κλάσματα δευτερολέπτων λοιπόν(όπως έγραψε ο Γ.Βαρουφάκης) συν την ανωνυμία σε συναλλαγές μέσα σε ιδιωτικές πλατφόρμες, είναι ένας ισχυρός συνδυασμός που καθιστά το χρηματιστικό κεφάλαιο και τα παράγωγα εργαλεία του,ακόμη πιο ισχυρά όπλα μαζικής καταστροφής για τις οικονομίες.

Οι περίφημες αγορές, που είναι στην ουσία οι ισχυροί παίχτες με ονοματεπώνυμο εντός των δικών τους γηπέδων, μπορούν να εμφανίζονται ως θεσμικοί και νομιμόφρονες στα χρηματιστήρια του Λονδίνου, της Φρανκφούρτης,των ΗΠΑ κ.α,έχουν όμως στήσει τα δικά τους στοιχηματατζίδικα, τα δικά τους τουρμπο-καζίνο.Και η διαμόρφωση τιμών σε νομίσματα, ομόλογα, μετοχές, εμπορεύματα, έχει αποδειχθεί πλέον ότι συσχετίζεται σε υψηλό βαθμό -στην παγκοσμιοποιημένη ψηφιακή οικονομία των λεωφόρων υπερταχείας κυκλοφορίας πληροφορίας και κεφαλαίων- με τις απλές τιμές της ανθρώπινης καθημερινότητας (μισθός, τρόφιμα, δάνεια, ενεργειακά αγαθά κ.α).