Ιστορική ημέρα για τις έρευνες πετρελαίου

Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης θα δώσουν σήμερα το παρών, στην πανηγυρική εκδήλωση για την υπογραφή των συμβάσεων παραχώρησης έρευνας και εκμετάλλευσης τριών περιοχών στη Δυτική Ελλάδα.

Πρόκειται για τα «οικόπεδα» που παραχωρούνται πρώτα με τη μέθοδο του opendoorσε τρεις κοινοπραξίες στις οποίες υπάρχει ισχυρή ελληνική παρουσία (Energeanκαι Ελληνικά Πετρέλαια) στο πλαίσιο του συνολικότερου ανοίγματος που κάνει η χώρα μας στην αγορά υδρογονανθράκων.

Η προσπάθεια ξεκίνησε πριν από περίπου 4 χρόνια, μέσα από αρκετές αντιξοότητες και προβλήματα, αλλά και καθυστερήσεις (οι συμβάσεις υπογράφονται 29 μήνες μετά τη δημοσίευση της διεθνούς πρόσκλησης στην εφημερίδα της ΕΕ) ωστόσο η υπογραφή των συμβάσεων του opendoor, θεωρείται μόνο η αρχή καθώς τους προσεχείς δύο μήνες το ελληνικό δημόσιο θα προχωρήσει στη χάραξη νέων οικοπέδων με βάση τις έρευνες που διενεργήθηκαν από την PGS σε Ιόνιο και Κρήτη, προκειμένου να διοργανωθεί στη συνέχεια ο πρώτος μεγάλος γύρος παραχωρήσεων.

Ως προς τις σημερινές συμβάσεις, που μέχρι στιγμής αποτελούν τη μόνη «χειροπιαστή» εξέλιξη σε σχέση με το άνοιγμα της αγοράς:

Θα υπογραφούν τρία συμβόλαια για ισάριθμες περιοχές που θα παραχωρηθούν για έρευνα και εκμετάλλευση, με δέσμευση των εταιρειών να πραγματοποιήσουν συγκεκριμένο ερευνητικό πρόγραμμα γεωτρήσεων. Χρονικά η πιο κοντινή εκμετάλλευση είναι αυτή στο Κατάκολο, δηλαδή τη μόνη περιοχή όπου έχουν ήδη γίνει ερευνητικές γεωτρήσεις και έχει εντοπιστεί κοίτασμα. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί μικρό χρονικό διάστημα για την επανερμηνεία των σεισμικών, μέχρις ότου έρθουν τα γεωτρύπανα για να επιβεβαιώσουν και όχι για να εντοπίσουν το κοίτασμα. Εκτιμάται ότι αυτό θα επιδιωχθεί να γίνει το συντομότερο δυνατό, ενόψει του γύρου παραχωρήσεων, καθώς η ύπαρξη ενεργού κοιτάσματος σε μια περιοχή αυξάνει κατακόρυφα τις αξίες ευρύτερα όπως συνέβη στο δεύτερο γύρο της Κύπρου, μετά τον εντοπισμό αερίου στο οικόπεδο 12.

Σήμερα πάντως οι εκπρόσωποι των κοινοπραξιών αναμένεται να δώσουν μια πιο σαφή εικόνα για το πρόγραμμα εργασιών που θα ακολουθήσουν: στο Κατάκολο οι γεωτρήσεις θα γίνουν μέσα σε διάστημα 24 μηνών ενώ για τις άλλες δύο περιοχές, θα προηγηθούν άλλες καταγραφές, ώστε μέσα σε διάστημα 6-8 έτων, εφόσον εντοπιστούν εμπορικές εκμεταλλεύσεις, να υπάρχει παραγωγή. Βάσει των συμβάσεων υπάρχει δέσμευση για την υλοποίηση ελάχιστων επενδύσεων της τάξης των 60 εκατ. ευρώ.

Θυμίζουμε ότι την εκμετάλλευση στα Ιωάννινα αναλαμβάνει το σχήμα Energeanoilandgas / PetraPetroleum, στον Πατραϊκό τα Ελ.Πε. / Edison/ Petrocelticκαι στο Κατάκολο Energean Oilandgas/Trajanoil&gas.

Ποια είναι τα προκαταρκτικά δεδομένα για τις τρεις περιοχές;
Τα υπάρχοντα στοιχεία που θα πρέπει να επιβεβαιωθούν και στην πράξη μέσω γεωτρήσεων, είναι ενθαρρυντικά και δείχνουν υψηλή πετρελαιοπιθανότητα:

Στον Πατραϊκό Κόλπο οι σχετικά πρόσφατες σεισμικές έρευνες στην περιοχή έχουν εντοπίσει ενδιαφέρουσες πετρελαιοπιθανές γεωλογικές δομές. Τα εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα είναι της τάξης των 200 εκατομμυρίων βαρελιών. Η πλέον υποσχόμενη δομή δεν διατρήθηκε από την κοινοπραξία που είχε τα δικαιώματα (στον 1ο Γύρο Παραχωρήσεων), διότι ο ανάδοχος (Triton) επέστρεψε την περιοχή το 2001 για λόγους εσωτερικών επιχειρηματικών επιλογών. Η περιοχή θεωρείται δύσκολη δεδομένου ότι παρόμοιοι γεωλογικοί στόχοι δεν έχουν διατρηθεί μέχρι σήμερα στον ελλαδικό χώρο.

Η Ήπειρος βόρεια των Ιωαννίνων είναι ενδιαφέρουσα περιοχή για βαθείς στόχους σε έντονα ορεινό ανάγλυφο. Εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί υψηλού κόστους σεισμική και γεωτρητική έρευνα για τον εντοπισμό πετρελαιοπιθανών γεωλογικών στόχων σε μεγάλα βάθη (> 4.000 μ.). Η γεώτρηση σε μία μεγάλη πετρελαιοπιθανή γεωλογική δομή δεν ολοκληρώθηκε για τεχνικούς λόγους (υψηλές πιέσεις) και η περιοχή επεστράφη από την κοινοπραξία που είχε τα δικαιώματα (2002, 1ος Γύρος Παραχωρήσεων). Πρώτες εκτιμήσεις για απολήψιμα αποθέματα ανέρχονται σε 50 με 80 εκατ. βαρέλια. Η περιοχή εκτιμάται ότι θα προσελκύσει επενδυτικό ενδιαφέρον λόγω και της γειτονίας της με την Αλβανία, η οποία διαθέτει ανάλογα πετρελαϊκά συστήματα.

Στο Δυτικό Κατάκολο κοίτασμα πετρελαίου ανακαλύφθηκε το 1982 από τη ΔΕΠ-ΑΕ, με εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα 3 εκατ. βαρέλια, σε βάθος 2.400-2.600 μ. Απέχει περίπου 3,5 χιλ. από το ακρωτήρι Κατάκολο. Την εποχή της ανακάλυψής του θεωρήθηκε οικονομικά οριακό λόγω του μεγάλου βάθους θαλάσσης 250 μ., των τότε τιμών του πετρελαίου αλλά και της παρουσίας H2S και CO2.

Έσοδα
Με βάση το παλαιότερο αλλά και το πρόσφατο θεσμικό πλαίσιο (νόμοι του 1995 και 2011) τα έσοδα του δημοσίου διαμορφώνονται ως εξής:

1.Φορολογία, 20 (κανονική) + 5 (περιφερειακός φόρος) = 25\%
2.Μίσθωμα, το οποίο διαμορφώνεται βάσει:
•του ύψους της παραγωγής,
•των γεωγραφικών, γεωλογικών & λοιπών χαρακτηριστικών της περιοχής,
•του συντελεστή εσόδων και εξόδων (R-Factor)

Έτσι σύμφωνα με το παράδειγμα που έχει ανακοινώσει το ΥΠΕΚΑ για ανακτήσιμο απόθεμα 100 εκατ. βαρέλια με μέση τιμή 90 δολάρια το βαρέλι το δημόσιο θα έχει έσοδα 6 δις σε όλη τη διάρκεια της εκμετάλλευσης