Τοπίο στην ομίχλη η ρότα για net zero
Έντονη ρευστότητα στη ναυτιλιακή κοινότητα για την υιοθέτηση εμπορικών μέτρων σε επίπεδο ΙΜ0 έως το 2050
Παραμένει η αγωνία στη ναυτιλιακή κοινότητα ενόψει των εργασιών που θα γίνουν σε επίπεδο Επιτροπής Περιβάλλοντος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού για την υιοθέτηση εμπορικού και τεχνικού μέτρου για την επίτευξη του στόχου net zero μέχρι το 2050. Την προηγούμενη εβδομάδα επιβεβαιώθηκαν τα «προγνωστικά», αφού περίπου 50 χώρες συμφωνούν στην υιοθέτηση ενός τέλους GHG, το οποίο θα επιβαρύνει τα πλοία ανά τόνο εκπεμπόμενου διοξειδίου του άνθρακα. Διαφωνούν όμως ως προς την επιβάρυνση, η οποία κυμαίνεται, ανάλογα με την πρόταση, από τα 20 περίπου δολάρια ανά τόνο CO2 που εκπέμπεται και φτάνουν ακόμα και τα 150 δολάρια ανά τόνο. Ποσό που θα αυξήσει το κόστος των συμβατικών καυσίμων περίπου κατά 50%. Παράλληλα, δεν έχει επέλθει ακόμα συμφωνία με την Κίνα και τα κράτη της Λατινικής Αμερικής, που θεωρούν ότι τα μέτρα αυτά θα πλήξουν καίρια την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών τους.
To ICS
Την κρισιμότητα των διαπραγματεύσεων που συνεχίζονται φανερώνει και η ανακοίνωση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου που έχει καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση, η οποία θεωρείται και η πλέον πρακτική. Μάλιστα, ο πρόεδρος του ICS, Emanuele Grimaldi , καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες για να καταλήξει σε μια πρόταση που θα ικανοποιεί την πλειοψηφία των κρατών-μελών του ΙΜΟ. Σύμφωνα με το ICS σημειώθηκε πρόοδος κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας, αλλά θα πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα. «Δεσμευόμαστε να συνεργαστούμε με τα κράτη μέλη τις επόμενες ημέρες και μήνες για να διασφαλίσουμε ότι θα συμφωνηθεί μια διαφανής, δίκαιη και λειτουργική λύση για την υλοποίηση της στρατηγικής του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) για την απαλλαγή από τις εκπομπές».
Όπως τονίζει, η ιδέα της καθολικής συνεισφοράς των πλοίων ανά τόνο εκπεμπόμενου CO2 παραμένει σταθερά στο τραπέζι, με ισχυρή υποστήριξη από τη σαφή πλειοψηφία των κρατών μελών του ΙΜΟ. «Υπάρχει ευρεία συμφωνία, όπως υποστηρίζεται από τη ναυτιλιακή βιομηχανία, σχετικά με την ανάγκη να μειωθεί η διαφορά κόστους με το συμβατικό ναυτιλιακό μαζούτ, ώστε να δοθεί κίνητρο για την ταχεία επιτάχυνση της υιοθέτησης καυσίμων μηδενικών σχεδόν μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, έτσι ώστε η επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050 ή κοντά σε αυτό να παραμένει εύλογη και δυνατή». Αναφορικά με την Κίνα τονίζει : «Παρά την έντονη αυτή υποστήριξη για μια καθολική συνεισφορά στα αέρια του θερμοκηπίου ή κάτι παρόμοιο, το ICS αναγνωρίζει τις εύλογες απορίες ορισμένων κυβερνήσεων, όπως της Κίνας και της Βραζιλίας, σχετικά με αυτή τη μορφή μηχανισμού τιμολόγησης των θαλάσσιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου». Το ICS θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις κυβερνήσεις όλων των πλευρών για την εξεύρεση μιας λειτουργικής λύσης, που θα μπορεί να τύχει ευρείας συναίνεσης όταν η δέσμη των νέων κανονισμών για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στη διεθνή ναυτιλία εγκριθεί από τον ΙΜΟ το επόμενο έτος. Στο επίκεντρο της πρότασης του ICS είναι ένα τέλος GHG, το οποίο θα επιβαρύνει τα πλοία ανά τόνο εκπεμπόμενου διοξειδίου του άνθρακα. Η πρόταση περιλαμβάνει και έναν μηχανισμό «feebate» για την παροχή κινήτρων για την ταχεία παραγωγή και απορρόφηση μηδενικών ή σχεδόν μηδενικών εκπομπών GHG ναυτιλιακών καυσίμων, όπως π.χ. πράσινη αμμωνία, υδρογόνο και μεθανόλη, βιώσιμα βιοκαύσιμα και νέες τεχνολογίες, όπως η δέσμευση άνθρακα επί του πλοίου. Ο κύριος σκοπός του προτεινόμενου μηχανισμού είναι να μειώσει το σημαντικό χάσμα κό στους μεταξύ των συμβατικών και πράσινων καυσίμων. Περίπου 2,5 δισ. δολάρια ΗΠΑ ετησίως θα διατεθούν επίσης σε ένα «IMO Net Zero Shipping Fund», για την υποστήριξη των προσπαθειών μείωσης των εκπομπών ρύπων του θερμοκηπίου στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το ICS προτείνει το ύψος του τέλους GHG να εξαρτηθεί από το ποσοστό ανταμοιβής που θα συμφωνηθεί ανά τόνο εκπομπών GHG που δεν θα εκπέμπουν πλοία, με μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές εκπομπές GHG. Εάν για τα πρώτα πέντε χρόνια εφαρμογής ο ΙΜΟ ορίσει το ποσοστό ανταμοιβής σε περίπου 100 δολάρια ΗΠΑ ανά τόνο αποτρεπόμενου CO2, το ICS σύμφωνα με τους υπολογισμούς του προτείνει ένα τέλος GHG αρχικά ισοδύναμο με περίπου 60 δολάρια ΗΠΑ ανά τόνο συμβατικού πετρελαίου που καταναλώνονται από πλοία. Το ISC εκτιμά ότι αυτό το ποσό επαρκεί για την επίτευξη των σκοπών του μέτρου χωρίς να έχει τιμωρητικό χαρακτήρα. Ο πρωταρχικός στόχος του προτεινόμενου μηχανισμού του ΙΜΟ είναι να επιταχύνει την παραγωγή και απορρόφηση νέων πράσινων ναυτιλιακών καυσίμων, μειώνοντας το μειονέκτημα κόστους τους, με το σύστημα των ανταμοιβών. Τα τέλη θα συλλέγονται και θα εκταμιεύονται μέσω ενός διαδικτυακού αυτοματοποιημένου μηχανισμού του ΙΜΟ. Ποσό ισοδύναμο με το 20% των εσόδων που διατίθενται για τη στήριξη του προγράμματος «feebate» θα μεταφέρεται ετησίως στο πρόσφατα προτεινόμενο IMO Net Zero Shipping Fund.
Τι προτείνει η Ευρωπαϊκή Ένωση
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ πλευρά, η Ε.Ε. έχει προτείνει ένα τεχνικό και ένα εμπορικό μέτρο. Στο τεχνικό κομμάτι εισάγεται το «fuel standards» . Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην πρόταση, εκτός των υψηλών προστίμων περιλαμβάνεται και η δυνατότητα αγοράς ή πώλησης « Compliance Units-Μονάδες Συμμόρφωσης», ανάλογα με το αν ένα πλοίο πετύχει να ξεπεράσει τους ποιοτικούς στόχους που θέτει το fuel standards και αποκτήσει Surplus Compliance Units – υπεραπόδοση. Σε επίπεδο εμπορικών μέτρων έχει προτείνει την υιοθέτηση ενός κάθετου μέτρου (Levy) , το οποίο μπορεί να φτάσει τα 100 δολάρια ανά τόνο εκπεμπόμενου CO2 από τα πλοία. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 330 δολάρια ανά τόνο πετρελαίου που χρησιμοποιεί η συντριπτική πλειονότητα του παγκόσμιου στόλου σήμερα, και ο οποίος στοιχίζει στην αγορά περίπου 600 δολάρια ο τόνος. Δηλαδή, μια αύξηση στο κόστος πάνω από 50%.
πηγή: Ναυτεμπορική