Η κλιματικής αλλαγή επηρεάζει και τις ποτάμιες μεταφορές εμπορευμάτων

Η ζέστη το τρέχον καλοκαίρι σε συνδυασμό με την έλλειψη βροχοπτώσεων έχουν σαν αποτέλεσμα την ανησυχητική μείωση της στάθμης των υδάτων σε βασικές πλωτές οδούς, εμποδίζοντας τις ποτάμιες μεταφορές ναυτιλιακών εμπορευμάτων (σιτηρά, diesel, coal κλπ). Το γεγονός αυτό αυξάνει τόσο το κόστος τους (εμπορευμάτων) όσο και καθιστά δύσκολες τις προμήθειες τους, με τις φορτηγίδες (barges) να μπορούν πλέον να μεταφέρουν μόνο το ένα τρίτο ή το ένα τέταρτο του συνήθους φορτίου τους.

Όσον αφορά αρχικά το Ρήνο ποταμό που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα να σημειωθεί ότι αποτελεί ένα σημαντικό σύνδεσμο μεταξύ των βιομηχανικών παραγωγών και των παγκόσμιων τερματικών εξαγωγών σε λιμάνια της Βόρειας Θάλασσας (όπως του Ρότερνταμ και του Άμστερνταμ), ενώ κανάλια και άλλοι ποταμοί συνδέουν τον ποταμό με τον Δούναβη, καθιστώντας δυνατή τη μεταφορά και στη Μαύρη Θάλασσα. Ενώ περίπου 300 εκατομμύρια τόνοι αγαθών και προϊόντων μεταφέρονται από τον Ρήνο κάθε χρόνο και αποτελούν το 80% των θαλάσσιων μεταφορών στη Γερμανία. Αξιοσημείωτο είναι ότι ένας δείκτης νερού στο Kaub, δυτικά της Φρανκφούρτης, έπεσε σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, απειλώντας την κυκλοφορία των φορτηγίδων σε έναν κρίσιμο αγωγό για χημικά και σιτηρά, καθώς και εμπορεύματα, συμπεριλαμβανομένων της υψηλής ζήτησης σε coal, την ίδια ώρα που η χώρα αγωνίζεται να γεμίσει τις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις της ενόψει του χειμώνα.

Η κυβέρνηση της Γερμανίας αναζητά τρόπους για να εμβαθύνει τον ποταμό σε στρατηγικά σημεία, με τον υπουργό Μεταφορών της χώρας, Volker Wissing, να τονίζει ότι γίνονται περισσότερες επενδύσεις στο σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο.Η κατάσταση στον Ρήνο προσθέτει στον μακρύ κατάλογο των κινδύνων και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η γερμανική οικονομία και καθιστά σχεδόν βέβαιη την ύφεση το δεύτερο εξάμηνο του έτους, σύμφωνα με τον Carsten Brzeski, παγκόσμιο επικεφαλής μακροοικονομικών υπηρεσιών στον ολλανδικό πολυεθνικό τραπεζικό όμιλο ING.

Ωστόσο τα πλοία συνεχίζουν να κυκλοφορούν στον Ρήνο και μια αχτίδα ελπίδας είναι η πρόβλεψη βροχής για τη Γερμανία, η οποία θα πρέπει, σύμφωνα με τα τελευταία κυβερνητικά στοιχεία, να ανεβάσει τη στάθμη του νερού στο βασικό σημείο της χώρας πάνω από ένα κρίσιμο επίπεδο το Σαββατοκύριακο (20-21/08). Ειδικότερα, ο δείκτης στο Kaub αναμένεται να φτάσει τα 53 εκατοστά το Σάββατο και να ανέλθει στα 63 εκατοστά αργά την Κυριακή.

Βέβαια το φαινόμενο που αντιμετωπίζει ο Ρήνος ποταμός είναι κοινό σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο πιο ξηρός Ιούλιος των τελευταίων 80 ετών έχει εξατμίσει σε μεγάλο βαθμό την πηγή του ποταμού Τάμεση. Επίσης, η στάθμη του νερού στη μεγαλύτερη υδάτινη οδό της Ιταλίας, τον ποταμό Πάδο – River Po, έχει βυθιστεί σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ, απειλώντας την παραγωγή τροφίμων αλλά και τα επίπεδα του νερού στο Λίγηρα (Loire) της Γαλλίας είναι επίσης κοντά σε χαμηλά ρεκόρ.

Από την πλευρά του ο υδρολόγος Niko Wanders του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης είπε ότι δεν έχει δει ποτέ ξηρασία τόσο ακραία και τόσο διαδεδομένη σε ολόκληρη την ήπειρο. “Είναι εξαιρετικό γιατί όλα έρχονται ταυτόχρονα. Και είναι μόνο Αύγουστος. Κανονικά, τα χαμηλότερα επίπεδα νερού επιτυγχάνονται μόνο τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο”, σχολίασε.

Επιπλέον, ο μακρύτερος ποταμός της Δυτικής Ευρώπης ο Δούναβης που αποτελεί μια εμπορική και μεταφορική αρτηρία που διέρχεται από δέκα χώρες, έχει μείωση της στάθμης του νερού στο δέλτα του, περιορίζοντας τις αποστολές σιτηρών και φυτικών ελαίων καθώς τα μεγάλα πλοία περιορίζονται από τα ποτάμια λιμάνια. Τα δεδομένα από την πύλη της υπηρεσίας πληροφοριών Danube Fairway δείχνουν τη στάθμη του νερού στην Tulcea, κοντά στο σημείο όπου ο κλάδος του ποταμού στον οποίο βρίσκονται τα λιμάνια της Ουκρανίας συναντά το κύριο σώμα του Δούναβη, έπεσε από ένα χαμηλό επίπεδο στάθμης νερού 57 cm σε 45 cm στις 18 Αυγούστου.

Με τη συμφωνία της Ουκρανίας για τον ασφαλή διάδρομο της Μαύρης Θάλασσας να δίνει προτεραιότητα στις αποστολές σιτηρών, τα λιμάνια του Δούναβη Ρένι και Ιζμαήλ παραμένουν οι κύριες διεξόδους για τις εξαγωγές ηλιελαίου και έχουν ήδη επιβληθεί περιορισμοί στο μέγεθος των πλοίων. Επίσης, περιορίζεται η κίνηση των φορτηγίδων που πλέουν από και προς το λιμάνι της Κωνστάντζας, το οποίο έχει εξάγει σχεδόν 1.5 εκατομμύρια τόνους ουκρανικού σιταριού από τον Φεβρουάριο.

Επιπρόσθετα, στη Σερβία, η εκβάθυνση βρίσκεται σε εξέλιξη για να παραμείνει ανοιχτή η υδάτινη οδός του Δούναβη, με τα βάθη του νερού να μην ξεπερνούν τη μέση σχεδόν στο μισό πλάτος του ποταμού στο Νόβι Σαντ (Novi Sad). Το βάθος του νερού υπολογίζεται σε λιγότερο από το μισό του συνηθισμένου επιπέδου του Αυγούστου στον Δούναβη και στον άλλο σημαντικό πλωτό δρόμο του, τον ποταμό Σάβα (Sava), που εμποδίζει τη μεταφορά coal.

Ενω τέλος και η Κίνα βιώνει μια σοβαρή ξηρασία κατά μήκος του ποταμού Yangtze, η οποία θα μπορούσε να διαρκέσει μέχρι τον Σεπτέμβριο, καθώς οι τοπικές κυβερνήσεις αγωνίζονται να βρουν φρέσκο νερό για την άρδευση των καλλιεργειών πριν από τη συγκομιδή του φθινοπώρου. Ένας τεράστιος καύσωνας έχει πλέον διαρκέσει περισσότερο από δύο μήνες στη λεκάνη του μακρύτερου ποταμού της Κίνας, ο οποίος υποστηρίζει περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας, μειώνοντας τις προμήθειες υδροηλεκτρικής ενέργειας και ξεραίνοντας τεράστιες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης.