«Ατμομηχανή» του παγκόσμιου εμπορίου η ναυτιλία

Η ανοδική πορεία του κλάδου που συμβάλλει τα μέγιστα για την οικονομική ασφάλεια της ΕΕ αναμένεται να συνεχιστεί παρά τις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει

Κορυφαία ναυτιλιακή χώρα στον κόσμο παραμένει η Ελλάδα, κατέχοντας πάνω από το 20% του παγκόσμιου στόλου, σε όρους χωρητικότητας (dwt) , με περισσότερα από 5.500 πλοία. Στο πλαίσιο αυτό, η χώρα μας διατηρεί τον πρωταγωνιστικό της ρόλο σε έναν κλάδο που αποτελεί τον κινητήριο μοχλό του παγκόσμιου εμπορίου, ενισχύοντας την οικονομική ανάπτυξη διαχρονικά και παγκοσμίως. Ενδεικτικά, η ελληνόκτητη ποντοπόρος ναυτιλία εξακολουθεί να κατέχει ηγετική θέση, όντας σε απόσταση από την Κίνα και την Ιαπωνία, ενώ, την ίδια χρονιά, οι ελληνικών συμφερόντων πλοιοκτήτριες εταιρείες υλοποίησαν το τρίτο μεγαλύτερο πρόγραμμα παραγγελιών νέων πλοίων παγκοσμίως. Με περισσότερα από 5.500 πλοία, η ελληνόκτητη ναυτιλία συνολικά συνεχίζει να θέτει κανόνες στην αγορά και να είναι απαραίτητη στην παγκόσμια οικονομία, ενώ με τις διαρκείς επενδύσεις θα αυξηθεί η συμβολή της ναυτιλίας στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, ενισχύοντας σημαντικά την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας. Επιπλέον, πάνω από το 60% της ναυτιλίας που ελέγχεται από την ΕΕ ανήκει σε ελληνικά συμφέροντα, με τον κλάδο να συμβάλλει τα μέγιστα για την οικονομική ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ενωσης και για την επίτευξη των κλιματικών της στόχων. Με φόντο την πράσινη μετάβαση, η ναυτιλία αποτελεί έναν από τους πιο φιλικούς περιβαλλοντικά τρόπους μεταφοράς, με το χαμηλότερο κόστος για τους καταναλωτές. Στο πλαίσιο αυτό, ο ελληνόκτητος στόλος αυξάνεται και ανανεώνεται διαρκώς, είναι ενεργειακά αποδοτικός και εξοπλισμένος με περιβαλλοντικά συστήματα τελευταίας τεχνολογίας, ενώ αποτελεί ήδη τον μεγαλύτερο στόλο με ικανότητα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων στον κόσμο.

Οι επενδύσεις

Η ναυτιλία ξεχωρίζει έντονα στο παγκόσμιο εμπόριο καθώς αντιπροσωπεύει περίπου το 90% σε χωρητικότητα και 50%- 60% σε αξία, ενώ ο παγκόσμιος στόλος αυξήθηκε σχεδόν κατά 40% την τελευταία δεκαετία. Η ανοδική πορεία στον κλάδο αναμένεται να συνεχιστεί παρά τις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει , όπως γεωπολιτικές διακυμάνσεις, ανισορροπίες προσφοράς και ζήτησης, ελλείψεις σε μέσα και ανθρώπινο δυναμικό. Καθώς όμως η ανάπτυξη της ναυτιλίας σχετίζεται άμεσα με την παγκόσμια οικονομία, παράγοντες όπως οι εμπορικοί περιορισμοί , η κλιματική αλλαγή και οι γεωπολιτικές αναταραχές θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις προβλέψεις. Στο κομμάτι της μελλοντικής ανάπτυξης βαρύνουσα σημασία έχουν τα νεότευκτα πλοία, με τους έλληνες πλοιοκτήτες να αξιοποιούν σημαντικές οικονομίες κλί μακας και να κάνουν μεγάλες επενδύσεις με υψηλή περιβαλλοντική απόδοση. Πιο συγκεκριμένα, το 2023 οι ελληνικές παραγγελίες νεότευκτων πλοίων ανήλθαν σε 165 πλοία, που αντιστοιχούν σε 19 εκατομμύρια dwt, έναντι 123 πλοίων το 2022, εστιάζοντας στα δεξαμενόπλοια (93 πλοία έναντι 27 το 2022) και στα μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου (51 πλοία, έναντι 37 το 2022).

Η συμβολή στην οικονομία

Η ναυτιλία αποτελεί έναν από τους πιο παραγωγικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας μέσω της οικονομικής, κοινωνικής και στρατηγικής συμβολής της. Η άμεση και έμμεση συνεισφορά της στην ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ 6,5% έως8%τουΑκαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) , ενώ δημιουργεί άμεσα και έμμεσα εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στη χώρα. Η ναυτιλία παρέχει μεγάλες χρηματορροές στην ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, την περίοδο 2019-2023 οι εισπράξεις από θαλάσσιες μεταφορές ξεπέρασαν – κατά μέσο όρο – τα 16,5 δισ. ευρώ (δηλαδή περίπου 8,7% του ΑΕΠ), ενώ οι καθαρές εισπράξεις (εισπράξεις μείον πληρωμές) ανήλθαν (κατά μέσο όρο) σε 6,6 δισ. ευρώ και κάλυψαν σχεδόν το 1/4 του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Παράλληλα, με βάση τα στοιχεία του υποδείγματος για την εκτίμηση της ελληνικής ναυτιλιακής δραστηριότητας που έχει αναπτύξει η Τράπεζα της Ελλάδος, το 2023 πραγματοποιήθηκε από τη χώρα η εμπορική διαχείριση σχεδόν 3.000 πλοίων συνολικής χωρητικότητας 188 εκατ. τόνων (dwt) με μέση σταθμισμένη ηλικία 12 έτη, αναδεικνύοντας τον καθοριστικό ρόλο του κλάδου για την Ελλάδα.

Επενδύσεις και καινοτομία

Η ναυτιλία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά ενός ακμάζοντος κλάδου ναυτιλιακών υπηρεσιών στη χώρα μας, προσελκύοντας επενδύσεις και καινοτομία. Οι έλληνες πλοιοκτήτες επενδύουν επίσης σε μεγάλο βαθμό και σε πολλούς άλλους οικονομικούς του μείς στην Ελλάδα, όπως η τεχνολογία, οι υπηρεσίες, η αγορά ακινήτων, ο τουρισμός κ.ά., αυξάνοντας την προστιθέμενη αξία της ναυτιλίας στην οικονομία της χώρας. Μάλιστα, παρά τη σημαντική συνεισφορά της ελληνικής ποντοπόρου ναυτιλίας, μεγάλο μέρος των εισροών της προέρχεται από το εξωτερικό. Σύμφωνα με την ΤτΕ, η περαιτέρω ανάπτυξη των συνδεόμενων με τη ναυτιλία δραστηριοτήτων στη χώρα μπορεί να έχει διττό αποτέλεσμα: αφενός να αυξήσει τη συμμετοχή των εγχωρίως παραγόμενων εισροών στο τελικό προϊόν της ναυτιλίας, αφετέρου να ενισχύσει τις εξαγωγές αυτών των εισροών προς άλλα ναυτιλιακά κέντρα. Μια τέτοια εξέλιξη θα αύξανε περαιτέρω το αποτύπωμα του κλάδου στην ελληνική οικονομία και θα περιόριζε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

πηγή: Το ΒΗΜΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ